Jakie mam szanse na rozwód kościelny

Liczba wszystkich wydawanych wyroków

W 2019 r. (najnowsze dane – opublikowane przez Stolicę Apostolską w 2021 r.) we wszystkich sądach kościelnych w Polsce wydano w sumie 3.912 wyroków w pierwszej instancji w procesie zwykłym oraz 666 wyroków w drugiej instancji w procesie zwykłym.

Jednocześnie w tym samym roku w procesie dokumentalnym wydano 12 wyroków w pierwszej i 0 w drugiej instancji.

W tym samym okresie polskie sądy kościelne wydały także 19 wyroków w procesie skróconym w pierwszej instancji i 0 w drugiej instancji.

Liczba wyroków pozytywnych (pot. rozwód kościelny)

W 2019 r. (najnowsze dane – opublikowane przez Stolicę Apostolską w 2021 r.) we wszystkich sądach kościelnych w Polsce wydano w pierwszej instancji w procesie zwykłym w sumie 2.656 wyroków stwierdzających nieważność małżeństwa (pot. rozwód kościelny), zaś w drugiej instancji 234 wyroki. Jednocześnie wydano 1.049 wyroków za ważnością małżeństwa w pierwszej instancji i 303 w drugiej. Ponadto w drugiej instancji wydano 73 dekrety zatwierdzające wyrok sądu pierwszej instancji.

Jeśli chodzi o proces dokumentalny, to wszystkie 12 wyroków wydanych przez sądy kościelne w Polsce stwierdzały nieważność małżeństwa (pot. rozwód kościelny).

Gdy zaś idzie o proces skrócony, to 17 spraw zakończyło się wyrokiem pozytywnym (pot. rozwód kościelny), zaś dwie sprawy zostały przekazane do procesu zwykłego.

Szanse na pozytywny wyrok

Ponieważ dane dotyczące procesów zwykłych są niedokładne (nadsyłane do Stolicy Apostolskiej sprawozdania roczne z działalności sądów kościelnych są niejednokrotnie nierzetelne), postaramy się przynajmniej w przybliżeniu określić statystyczne szanse na wyrok stwierdzający nieważność małżeństwa kościelnego (pot. rozwód kościelny). Przy czym należy zaznaczyć, że chodzi o dane statystyczne, to jest dane oderwane od okoliczności danej sprawy, a przy tym trzeba zauważyć, że każda sprawa jest inna. Dane te, w totalnym wyabstrahowaniu od okoliczności spraw, przedstawiają się następująco: w pierwszej instancji w procesie zwykłym wydano w sumie 3.912 wyroków, z tego 2.656 to wyroki opowiadające się za nieważnością kościelnego związku małżeńskiego (pot. rozwód kościelny). Oznacza to, że 67,89% wszystkich procesów zwykłych w pierwszej instancji kończy się wyrokiem pozytywnym.

W drugiej instancji wydano w sumie 666 wyroków w procesie zwykłym, a spośród nich 234 stwierdzały nieważność małżeństwa kościelnego (pot. rozwód kościelny), co oznacza, że zaledwie 35,14% spraw apelacyjnych zakończyło się wyrokiem pozytywnym. Przy czym nie wiadomo co zatwierdzały dekrety wydane w drugiej instancji – czy wyroki pozytywne, czy negatywne. Nawet gdyby je uwzględnić, to są to proporcje niedokładne, gdyż niedokładne są dane przesyłane przez niektóre sądy kościelne w Polsce do Stolicy Apostolskiej.

W przypadku procesów prowadzonych w trybie dokumentalnym wszystkie 17 spraw zakończyło się wyrokiem pozytywnym – oznacza to skuteczność na poziomie 100%. Nie powinno to dziwić mając na uwadze to, że w trybie dokumentalnym prowadzone są sprawy, w których nieważność małżeństwa jest oczywista i poparta odpowiednimi dokumentami publicznymi (stąd nazwa – proces dokumentalny).

W przypadku procesów prowadzonych w trybie skróconym przed biskupem 17 z 19 spraw zakończyło się wyrokiem stwierdzającym nieważność małżeństwa (pot. rozwód kościelny) zaś pozostałe dwie sprawy zostały skierowane do procesu zwykłego – ich dalsze losy, tzn. wynik postępowania sądowego nie jest znany. Innymi słowy 89,47% spraw, które zostały rozpatrzone w trybie skróconym przed biskupem zakończyły się wyrokiem stwierdzającym nieważność małżeństwa (pot. rozwód kościelny). Wysoki odsetek w tym przypadku także nie powinien dziwić, bowiem do procesu skróconego przed biskupem kierowane są sprawy małżeństw z oczywistych powodów nieważne, choć niemożliwe do potwierdzenia dokumentem publicznym.

Dane pochodzą z Annuarium Statisticum Ecclesiae 2019 wydany w Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana w 2021 r.